Skip to main content

Wędrówka wzdłuż Starego Kanału

rajd pieszy

Organizator: Tomasz Stenka

Trasa: Grunwaldzka/Nakielska - spacer wzdłuż Starego Kanału (Śluza Wrocławska, Śluza Czarna Droga, Śluza Bronikowskiego, Śluza Prądy) - Przystanek MZK/Niklowa - 8 km

Uczestników: 25

Fot. Hanna Ryszewska

Relacja Hanny Ryszewskiej

6 września ruszyły powakacyjne rajdy z kalendarza klubu „Wędrownik”, częściowo zmienionego z powodu obecnej sytuacji epidemiologicznej. Pierwszy rajd zorganizował nasz obecny prezes -  Tomek Stenka i był to spacer z cyklu „Bydgoski Węzeł Wodny” im. Michała Lehmanna, prezesa klubu w latach 1999-2012. Miejsce zbiórki znajdowało się w miejscu nieistniejącej śluzy III (w okolicy Ronda Grunwaldzkiego). Trasa rajdu biegła wzdłuż Starego Kanału poprzez Śluzy: IV (Wrocławska), V (Czarna Droga), VI (Bronikowskiego), VII (Prądy) do przystanku MZK Niklowa. Po drodze Tomek opowiadał o historii powstania kanału oraz o codziennym życiu ludzi i ich pracy z nim związanej. 
Po raz pierwszy pomysł połączenia drogą wodną dorzecza Wisły i Odry pojawił się w XVI w., ale konkretny projekt budowy kanału łączącego Brdę z Notecią stworzył królewski kartograf Franciszek Czaki, z pochodzenia Węgier. Projekt nie został zrealizowany i dopiero Fryderyk II Wielki podejmuje w 1772 r. decyzję o budowie kanału. Budowę zaczęto wiosną 1773 r. Do prac przy wykopie kanału oraz wznoszeniu śluz i jazów zatrudniono robotników z nawiedzonych klęską głodu Czech oraz państw niemieckich. Według różnych źródeł było ich od 8 do 10 tysięcy, z czego ok. 2 tysięcy zmarło na febrę lub czerwonkę. Żeglugę na kanale o długości 26 km 77 m uruchomiono we wrześniu 1774 r. Z powodu licznych awarii drewnianych śluz, w 1792 r. inspektorem kanału mianowano Johanna Philippa Petersona, który wspierany od 1796 r. przez przyrodniego brata Ernsta Conrada, przebudował drewniane śluzy na murowane oraz założył planty. Od II poł. XIX w. planty stały się miejscem spacerów, rekreacji i biesiadowania. Przed I wojną światową rozpoczęto budowę nowej odnogi kanału (dł. 1630 m), która połączyła Brdę przez Śluzy Okole i Czyżkówko ze Starym Kanałem, tuż za Śluzą VI (Bronikowskiego), a która miała umożliwić poruszanie się barek z ładunkami 500 t. W 1970 r. zasypano odcinek Starego Kanału do Śluzy IV przy ul. Wrocławskiej. Na Starym Kanale na odcinku do śluzy VI nie ma już żeglugi. Dziś planty to spokojne miejsce spacerów okolicznych mieszkańców i nie tylko, pełne pomnikowych drzew. O historii kanału i żegludze na tym odcinku można dowiedzieć się w istniejącym od 2006 r., obok III Liceum Ogólnokształcącego, Muzeum Kanału Bydgoskiego. Prezentowane są w nim zbiory pokazujące funkcjonowanie kanału, a członkowie Klubu mieli również okazje tam być. 
Do zobaczenia w przyszłym roku na kolejnym rajdzie z cyklu „Bydgoski Węzeł Wodny”.

Wróć